25 kwietnia br. podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego nagrodziła statuetką „Promotor Polski” prof. Jana Klimka, prezesa Izby Rzemieślniczej oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Katowicach.

Rozmowę z prof. Janem Klimkiem przeprowadził Michał Lipiński.

Michał Lipiński: Z racji sprawowanej funkcji zna Pan aktualną sytuację małych i średnich przedsiębiorstw. Nie jest im łatwo, jeżeli weźmie się pod uwagę niestabilność regulacji prawnych, chaos jaki wprowadził w zeszłym roku Polski Ład oraz szalejąca drożyzna. Czego potrzeba polskim przedsiębiorcom do powrotu na ścieżkę stabilnego rozwoju?

Jan Klimek: Jest jedno magiczne słowo - przewidywalność. Mam 50-letnie doświadczenie w funkcjonowaniu na rynku, bowiem tyle funkcjonuje moja firma. Od ponad 29 lat jestem szefem Izby Rzemieślniczej w Katowicach. Doskonale  pamiętam początki transformacji po 1989 roku, którym towarzyszył nastrój niepewności jak będzie wyglądać nasza gospodarka za pięć czy dziesięć lat. Ale udało nam się stworzyć stabilny system gospodarczy. Na 800 tysięcy wszystkich firm w roku 1989 aż 600 tysięcy to zakłady rzemieślnicze.  Dzisiaj mamy 2 250 000 firm, z czego 90 procent to są małe i średnie przedsiębiorstwa. Ja zwracam szczególną uwagę na mikroprzedsiębiorstwa i firmy rodzinne, których dzisiaj w Polsce jest ponad 65 procent, a zdecydowana większość to mikroprzedsiębiorstwa. W Katowickiej Izbie Rzemieślniczej aż 99 procent firm zatrudnia kilka osób, czyli są to malutkie zakłady, które jednak tworzą miejsca pracy, płacą podatki, szkolą młodych adeptów, a więc są bardzo ważne dla gospodarki całego kraju. I te firmy oczekują odpowiedzialności od osób rządzących i tworzących prawo. Nie oczekują wielkiej pomocy czy ubolewania, ale stabilności otoczenia gospodarczego. Nie chcą być zaskakiwane co chwilę decyzjami, na które nie mają wpływu.

W naszym obywatelskim interesie jest dbałość o ludzi przedsiębiorczych, ponieważ nie ma ich wiele na świecie i u nas. Tym bardziej, że dochodzą do mnie niepokojące sygnały. Jeszcze 10 – 15 lat temu wielu moich studentów chciało zakładać  firmy. Niestety badania ostatnich lat pokazują, że teraźniejsza młodzież wybiera karierę w korporacji.

ML: Warunkiem rozwoju gospodarczego kraju jest rozwój klasy średniej. Co z  polską klasą średnią?

JK: Bardzo ważna jest ta klasa średnia, bo wywiera wpływ na konsumpcję i na produkcję. Dzisiaj klasa średnia zanika w Polsce, a powinna rosnąć w siłę, bo jest motorem naszej gospodarki. Obiektywne zawirowania gospodarcze związane z pandemią i wojną w Ukrainie nakładają się na niezbyt zrozumiałe decyzje rządzących.  Ta niestabilna sytuacja powoduje, że upada etos pracy. Ludzie tracą cel ciężkiej pracy, nie chcą brać na swoje barki odpowiedzialności za tworzenie nowych miejsc pracy, sami wolą przejść na emeryturę. Jako społeczeństwo musimy z powrotem stworzyć warunki do rozwoju klasy średniej, a tym samym do stabilnego rozwoju polskiej przedsiębiorczości. Nie możemy już czekać, musimy wiedzieć dokąd chcemy dojść. Dla kogoś, kto zawsze czeka, na ogół wszystko przychodzi za późno.

ML: Jest Pan członkiem kapituły, która dokonuje wyboru laureatów konkursu „Teraz Polska”. Zwycięzcy w konkursie mają prawo posługiwania się znakiem „Teraz Polska”. Jak ocenia pan tego typu narzędzia marketingowe ?

JK: Pamiętam, jak 25 lat temu mój kolega rzemieślnik zdobył nagrodę „Teraz Polska”. Był to ogromny zaszczyt dla niego i całej organizacji. Ostatnie badania pokazują, że 80 procent klientów rozpoznaje znak „Teraz Polska”  i to jest bardzo pozytywne, bo świadczy o kapitale zaufania do marki. Czuję się zaszczycony, że mogę być członkiem tej kapituły. Wiem, ze laureaci Godła „Teraz Polska” czują się zawsze usatysfakcjonowani.

ML: Jakie wrażenia towarzyszą Panu po otrzymaniu tytułu Promotor Polski?

JK: Moją życiową drogę charakteryzuje triada:  uczeń, czeladnik, mistrz-profesor. A rozpoczynałem ją w Katowicach w wieku 14 lat jako uczeń w rzemiośle. Dziś, będąc laureatem tej prestiżowej nagrody Promotora Polski,  zdałem sobie sprawę, że przeszedłem ją dzięki temu, co jest charakterystyczne dla Śląska i śląskich rodzin. I co wpajano mi od małego. Bycie odpowiedzialnym. Za samego siebie, za współpracowników, za organizację rzemieślniczą w Katowicach, której przewodniczę już 29 lat. Jak już wspominałem, w tym roku mija 50 lat, kiedy otwierałem swoją firmę i która przetrwała po dziś dzień, dzięki żonie. Tak wiele zawdzięczamy firmom rodzinnym i mikroprzedsiębiorcom, że ta statuetka też się im wszystkim należy. Bardzo za nią dziękuję.

Prof. dr hab. Jan Klimek – profesor w dziedzinie nauk społecznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu i jakości. Od zawsze prowadzi intensywne kontakty z praktyką gospodarczą. Pełni funkcję Prezesa Zarządu Izby Rzemieślniczej oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Katowicach a także Wiceprezesa Związku Rzemiosła Polskiego w Warszawie. Od lat angażuje się w sprawy rzemiosła, kształcenia i doskonalenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, promując najlepszy system edukacyjny w Polsce, jakim jest kształcenie dualne. Co roku organizuje Wielką Galę Izby Rzemieślniczej oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości. Interesuje się funkcjonowaniem i nowoczesnymi metodami zarządzania w organizacjach gospodarczych.

Prof. dr hab. Jan Klimek jest również pracownikiem naukowo-dydaktycznym Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Jako nauczyciel akademicki obowiązki wykonuje w Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie. Natomiast swoje umiejętności organizatora i kierownika wykazywał pełniąc funkcję Dyrektora Instytutu Przedsiębiorstwa oraz Zakładu Przedsiębiorstwa Rodzinnego. Jest organizatorem i uczestnikiem spotkań naukowych. W ten sposób popularyzuje współdziałanie nauki z biznesem. W dotychczasowej aktywności naukowo-badawczej i publikacyjnej prof. Jana Klimka wyraźnie zarysowana jest problematyka przedsiębiorczości, konkurencyjności, innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw w tym rodzinnych i rzemieślniczych. Jest autorem licznych publikacji z zakresu etyki, rozwoju przedsiębiorczości i doskonalenia zarządzania w sektorze MŚP oraz społecznej odpowiedzialności biznesu. W zakresie działalności naukowej, za książki pt.: „Społeczna odpowiedzialność biznesu w Polsce”, „Globalna transformacja biznesu i społeczeństwa”, „Strategia MŚP. Przedsiębiorczość – Konkurencyjność – Rozwój” oraz za monografię pt. „Etyka biznesu. Teoretyczne założenia, praktyka zastosowań”, został uhonorowany Nagrodą Rektora SGH w Warszawie.

Ponadto prof. dr hab. Jan Klimek pełni funkcje doradcze w wielu instytucjach oraz podmiotach o charakterze publicznym zarówno na rynku krajowym/regionalnym jak i zagranicą. Jest Członkiem Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w Brukseli a także Członkiem Rady Dialogu Społecznego – jako przewodniczący zespołu ds. funduszy europejskich. Przyczynił się do wypracowania koncepcji zrównoważonego rozwoju społecznego. Współtworzył i kierował polsko-szwajcarskim projektem wspierania przedsiębiorczości w Polsce. Był posłem III i IV kadencji Sejmu. Reprezentował Polski Parlament na konferencjach międzynarodowych „Eureka”. Otrzymał wiele nagród za aktywność na rzecz rozwoju przedsiębiorczości m.in. „Odznakę honorową za zasługi dla rozwoju Gospodarki RP”, przyznaną przez Ministerstwo Gospodarki; „Nagrodę indywidualną Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności organizacyjnej” oraz wyróżnienie „Zasłużony dla Regionalnego Środowiska Menedżerskiego”. Laureat Platynowego Lauru „Ambasador spraw polskich”. Odznaczony Krzyżek Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.